UNESCO’nun ‘Yaşayan İnsan Hazinesi’ listesindeki, Denizli’nin
Çameli ilçesinde yaşayan 85 yaşındaki Hayri Dev, bir süredir tedavi gördüğü
hastanede bu sabah vefat etti. Hayri Dev, yaşlılığa bağlı hastalıklar sebebiyle
Pamukkale Üniversitesi Hastanesi’nde tedavi görüyordu.
Dev’in cenazesi, bu gün ikindi vakti kılınacak cenaze
namazının ardından Çameli Gökçeyaka Mahallesi Boyalı Mezarlığı’nda toprağa
verilecek.
Hayri Dev kimdir?
Hayri Dev, 1933 yılında Çameli ilçesinin Gökçeyaka köyünde
doğdu. Yoksul dağ köyünde bir süre çobanlık yaptı. Okula hiç gitmeyen Hayri
Dev, okuma- yazmayı okula giden bir arkadaşından öğrendi. Cura denilen 3 telli
çalgıyı çocukluk yıllarında öğrenmeye başladı. Masıt Kırığı denilen dokuz
sekizlik mahallî ezgileri çalan ve söyleyen bir usta oldu. 2’si erkek, 3’ü kız 5
çocuğu olan Hayri Dev, elindeki üç telli sazı ve çam düdüğünü hiç bırakmadı.
Evlere gidip yarenlik yaptı, düğünlerde insanları eğlendirdi; ormanda, dağlarda
çobanlar için çaldı, söyledi.
Hayatı belgesel oldu
1992 yılında hayatını değiştirecek bir olay oldu. Fransız Jerome Cler, İspanya’da duyduğu bir bağlama sesinin büyüsüne kapılarak Türkiye’ye geldi. 1500 metre yükseklikteki Çameli ve Fethiye dağlarında uzunca bir süre bu sesin kaynağını bulmaya çalışırken, yörenin kültürü hakkında 350 sayfalık bir tez hazırladı. Sorbonne Üniversitesi’nin Etimoloji Bölümü’nden doçentlik alması da bu tezle oldu. Cler, Türkiye’ye geldi ve Hayri Dev’i buldu. Dinlediği ses, Dev’in elindeki üç telli saza aitti. Daha sonra 15 kişilik bir Fransız ekibi tekrar köye geldi. Dev’in hayatı ‘Ormanlar Arkası’ adlı belgesel filmle anlatıldı. Fransız müzikologlar 3 defa ülkelerine konser verdirtmek üzere çağırdılar. Hatta bir Fransız, her yıl Dev’den ders almak üzere, Çameli’ne kadar geldi, belgesel çekimler yaptı. Çameli Halk Eğitimi Merkezi’nin oluşturduğu 10 kişilik grup içinde üç telli cura ve çam düdüğü çaldı. 2004’de Ankara’da, 2005’de İstanbul’da Kültür Bakanlığı’nın yaptığı Halk Oyunları şölenlerine, 2007 İzmir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün davetlisi olarak bu grubun içinde bulundu. Çameli’de düzenlenen festivallerde yerel sanatçı olarak konserler verdi. Hayri Dev, bir süre Denizli Belediyesi Konservatuvarı’nın hocalarına, yaptığı müzik hakkında dersler verdi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder